Tężyczka
Kogo dotyka najczęściej tężyczka?
Tężyczka to zaburzenie o bardzo niespecyficznym obrazie klinicznym, które charakteryzuje się nadpobudliwością nerwowo-mięśniową wynikającą ze złożonych zaburzeń elektrolitowych, zwłaszcza niedoboru wapnia i/lub magnezu.
Tężyczka jest bardzo częstym problemem, niestety dość trudno ją zdiagnozować, a objawy bywają niecharakterystyczne i mogą imitować inne choroby (np. o podłożu psychologicznym). Faktem jest, że osoby, które mają tężyczkę borykają się często z nerwicami lękowymi, atakami paniki, depresją. Schorzenie rozpoczyna się w okresie pomiędzy wiekiem młodzieńczym a 30 rokiem życia.
Prezentacja objawów tężyczki jawnej oraz utajonej
Objawy tężyczki jawnej
W przypadku tężyczki jawnej objawy dzielimy na dwie kluczowe grupy objawy psychiczne oraz objawy fizyczne(narządowe).
Tężyczka objawy narządowe:
skurcze mięśni – przeważnie łydek i stóp
drętwienia i mrowienia kończyn górnych i dolnych – szczególnie palców rąk
bóle i zawroty głowy,
nadmierna potliwość,
ziębnięcie i zsinienie kończyn
kłucie i pobolewanie w okolicy serca,
skurcze oskrzeli,
bóle opasujące w klatce piersiowej i jamie brzusznej,
ucisk w nadbrzuszu,
uczucie ciała obcego w gardle ,,gula w gardle’’
drżenia rąk i całego ciała,
bóle mięśniowe,
drętwienia twarzy i języka,
ruchy mimowolne.
Tężyczka objawy psychiczne:
wzmożona pobudliwość nerwowa,
duszność spoczynkowa,
niepokój, lęk,
obniżenie nastroju,
bezsenność,
ogólne osłabienie,
stałe uczucie zmęczenia,
zasłabnięcia napadowe,
trudności w koncentracji uwagi,
drażliwość zaburzenia pamięci,
wady wymowy np.: zacinanie się.
Wymieniając objawy psychiczne występujące w przebiegu tężyczki warto wspomnieć o lęku napadowym, zwanym inaczej napadami paniki. Osoby z objawami lęku napadowego cierpią na wiele zaburzeń somatycznych: wypadanie płatka zastawki mitralnej, idiopatyczną kardiomiopatię, różnego rodzaju zaburzenia czynności tarczycy, zaostrzenie dolegliwości związanych z owrzodzeniem żołądka i dwunastnicy, nasilenie ataków astmy.
Objawy tężyczki utajonej
Objawy mogące sugerować istnienie tężyczki utajonej dzielą się na:
centralne (wzmożone napięcie nerwowe, napadowe zasłabnięcia, bezsenność, obniżenie nastroju, męczliwość)
obwodowe (skurcze mięśni, drętwienia i mrowienia kończyn, parestezje), wegetatywne (bóle w okolicy przedsercowej, kołatania serca, opasujące bóle w klatce piersiowej i jamie brzusznej, wzdęcia, kolki, zaburzenia naczynioruchowe w obrębie kończyn)
neurologiczne (objaw Chwostka, objaw Trousseau, wygórowane odruchy ścięgniste)
elektrofizjologiczne (obraz spontanicznych wyładowań wieloiglicowych potencjałów).
Przyczyny występowania tężyczki
Tężyczka jawna jest spowodowana brakiem równowagi hormonalnej organizmu związanej
z usunięciem przytarczyc lub chorobami autoimmunologicznymi, najczęstsze przyczyny obejmują:
uszkodzenie przytarczyc w czasie zabiegów operacyjnych okolicy szyi (np. po operacji tarczycy) lub procesy chorobowe prowadzące do uszkodzenia przytarczyc;
problemy z wchłanianiem wapnia, np. ostre zapalenie trzustki, upośledzone wchłanianie jelitowe oraz znaczne niedobory witaminy D;
choroba nowotworowa, radioterapia okolic szyi;
niewystarczająca ilość wapnia w diecie;
stosowanie leków moczopędnych, przeciwpadaczkowych czy też inhibitorów pompy protonowej.
Jak wygląda typowy napad tężyczki?
Typowy napad tężyczki jawnej obejmuje:
drętwienie, mrowienie opuszek palców dłoni i stóp oraz okolicy wokół ust, a następnie;
skurcze dystalnych części kończyn górnych (tzw. ręka położnika) i dolnych (końsko-szpotawe ustawienie stóp);
skurcze kolejnych grup mięśni kończyn, czyli przedramion i ramion;
skurcze mięśni klatki piersiowej oraz twarzy – obserwuje się skurcze powiek oraz mięśnia okrężnego ust (tzw. „usta karpia”).
Biochemiczne podstawy nadpobudliwości nerwowo-mięśniowej
Rola magnezu w fizjologii błony komórkowej pozwala na stabilizację równowagi elektrochemicznej błony, kontrolę przepływu jonów Na+, K+, fosforu i Ca2+ oraz na wydzielanie i transport neurotransmiterów w OUN. Niedobór magnezu może również powodować dodatkowo wydzielanie histaminy (działając na receptory H2) acetylocholiny, insuliny, co z kolei powoduje wzrost stężenia cyklicznego monofosforanu guanozyny (cGMP) i depolaryzuje błonę komórkową.
Znaczenie fizjoterapii oraz osteopatii w leczeniu tężyczki
Znaczna część pacjentów przychodząca do fizjoterapeuty czy osteopaty to pacjenci bez diagnozy tężyczki. Jednak możemy natknąć się na wskazówki, które okażą się cenne w dalszej pracy. ty.
Pacjent z tężyczką wymaga dużej dawki empatii. Terapia powinna być bardzo spokojna i prowadzona z uwagą, gdyż pacjenci z tężyczką maja zwiększoną wrażliwość na dotyk. Dlatego też w walce z objawami bólowymi mało skutecznym środkiem może okazać się terapia narzędziowa, masaż głęboki czy techniki manipulacji. Przydatnymi technikami w pracy z pacjentem cierpiącym z powodu tężyczki mogą być zatem:
techniki odreagowujące układ nerwowy (np. ogólne odreagowanie przy pomocy metody jaką jest pinoterapia),
techniki czaszkowe,
terapia powięziowa,
techniki trakcyjne.
Domowe sposoby na tężyczkę
Pacjenci, u których występuje tężyczka często zgłaszają się do osteopaty czy fizjoterapeuty z powodu ogólnego bólu, który towarzyszy im, na co dzień. Oprócz terapii warto przekazać pacjentowi informację o technikach wyciszających i autotreningach relaksacyjnych. Jest to wspaniałe dopełnienie terapii prowadzonej w gabinecie.
Warto również pomyśleć o diecie!
Produkty bogate w magnez: kasza gryczana, orzechy włoskie, nerkowce, płatki owsiane (ugotowane!), kakao (najlepiej ziarna kakaowca), awokado, zielone liście warzyw, figi, wysokozmineralizowane wody.
Produkty bogate w potas: sok pomidorowy, przecier pomidorowy (np. passata), banany, awokado, bataty, ziemniaki, woda kokosowa.
Zadbać należy o stan jelit – tam następuje wchłanianie. Można zatem wesprzeć je odpowiednimi probiotykami oraz wykluczeniem z diety wszelkich produktów przetworzonych.
Osoby z tężyczką spowodowaną niedoborem wapnia powinny unikać produktów bogatych w fosforany i szczawiany, które wiążą wapń.
Osoby chory nie powinny spożywać alkoholu, energetyków, nadmiernej ilości kawy i herbat.
Stres, niedobory snu, brak odpoczynku bardzo wpływają na samopoczucie u osób z tężyczką. To też redukcja stresu, odpowiednia jakość i ilość snu są kluczowe w leczeniu!
Pozdrawiam serdecznie
Edyta Adamczyk , fizjoterapeuta na specjalizacji z osteopatii
Ciekawe artykuły o zdrowiu
Poznaj historię osteopatii oraz Na czym polega Generalny Zabieg Osteopatyczny
Umów wizytę online >> lub Umów wizytę telefonicznie
<< POWRÓT